Nie wszystkie werdykty Jury tej nagrody wydawały się trafione. Tym razem nie ma wątpliwości.
Raptularz – to rodzaj brudnopisu lub notatnika do zapisywania różnych spraw bieżących, wiadomości, zdarzeń itp. Albo raczej „spis myśli, wierszy lub zasłyszanych anegdot”. Urszula Kozioł ma świadomość, że ten poetycki tom może być ostatnim z jej dokonań.
...[czytaj więcej]– Eee, pan to za dużo tnie. Jeszcze nie widziałem takiego malarza. Krawca, owszem! – Zaśmiał się, mały spiczasty nosek zadarł mu się jeszcze bardziej w górę, rozbłysła łysa głowa, grubas pogłaskał sobie miłośnie brodę do pasa. – Dobrze, jest pan oryginalny, ale muszę zasmucić: podoba mi się ta starsza Baba.
Powieść Zazdrosny talent. Bracia Gierymscy ukaże się w 2025 r.
...[czytaj więcej]Zwlekał dość długo z remontem drewutni, w której przechowywał drewno i węgiel. Wreszcie się przemógł i któregoś słonecznego popołudnia przystąpił do dzieła. Uzbrojony w ręczną piłę i siekierkę zaczął rozbierać jedną ze ścian drewutni. Gdy odbił ostatnią spróchniałą deskę, ujrzał…
Krótkie formy literackie naszego rysownika, pisarza i poety.
...[czytaj więcej]Rano, gdy na niebie pojawiły się nad Warszawą pierwsze niemieckie samoloty, zaczęła się niespodziewanie nowa epoka. Mało kto mógł to przypuszczać, a zwyczajni mieszkańcy najmniej. „To chyba jakieś ćwiczenia” – powtarzali za innymi i moi rodzice. Ze zgrozą i zdumieniem tracili powoli, jak wszyscy wokół, wiarę i zadufanie w siłę postępu i nauki płynące z historii.
...[czytaj więcej]Piontek nie jest arcydziełem na miarę Króla czy Morfiny. Najbardziej przypomina poprzednią powieść autora – Chołod, z interpretacją której sam nie potrafiłem się uporać. Twardoch to jednak pisarz wybitny i bubla spod pióra nie wypuści. I choć zakałapućkaliśmy się – on w pisaniu i ja potem w czytaniu – to książkę wszystkim polecam. Szczególnie, że sporo dialogów napisał w języku śląskim, dopiero co odstawionym do kąta przez veto Naczelnika…(o, przepraszam! Prezydenta Rzeczpospolitej), więc te apetyczne fragmenty polecam szczególnie.
...[czytaj więcej]Zaczynałem czytać tę powieść z dużą nieufnością. Potykałem się na jej początkowej chropowatości, z czasem zaczynała jednak wciągać. To naprawdę nieźle napisana książka! Chwilami lekkością i humorem przypominała mi Sen o okapi Mariany Leky. Czasami autor uderza w poważniejsze tony, dokonując krótkich analiz socjologicznych opisywanej przez niego społeczności. Wspomnienia nacechowane sympatią i współczuciem mieszają się z troską i propozycjami rozwiązań.
...[czytaj więcej]Rzadki przykład literatury napisanej z pozycji dziecka, które przeżywa różne życiowe sytuacje: te niegroźne, z pozoru niegroźne, bardzo groźne, jak i takie niemal z horroru (dla małoletnich). Ciocia Mati i tajemniczy mnich składa się z kilkunastu opowiadań przygodowych, w których sprytnie ukryty jest przekaz dydaktyczny. Generalnie chodzi o to, aby radzić sobie w każdej sytuacji, a z opresji wychodzić samodzielnie.
...[czytaj więcej]Powieść Stoner jest zapisem życia, od narodzin do śmierci, jednego człowieka, życia przeciętnego, banalnego. A jednak ulegamy czarowi Stonera. Kim zatem jest tytułowy bohater? Najprościej mówiąc, był zwyczajnym, przeciętnym człowiekiem, jednym z wielu, kimś z kim każdy może się utożsamić. Stoner to Everyman, nieomal bohater moralitetu. Tym, co do niego przyciąga, jest jego autentyzm, niekłamana, autentyczna zwyczajność.
...[czytaj więcej]Jak uczyć literatury? Nowy rok szkolny uczniowie rozpoczynają w starej szacie – ze starą podstawą programową. Odżyły stare spory na temat doboru tekstów literackich. Sienkiewicz czy Gombrowicz, a może Rymkiewicz? Byłoby wskazane, żeby te dyskusje osadzić w kontekście przyszłych (głębszych) zmian systemowych.
...[czytaj więcej]Rozmowa z nastoletnimi, wyrafinowanymi czytelnikami (i ich nauczycielem – polonistą, wykładowcą akademickim) na temat tego, dlaczego ich rówieśnicy nie czytają książek. Oraz o tym, jak skonstruować proces nauczania literatury, rodzimej i powszechnej, żeby stał się on interesujący dla młodych ludzi. Kreatywna grupa próbuje łamać schematy i szablony.
Czas trwania: 0:46:57.
...[czytaj więcej]Rozmowa z nastoletnimi, wyrafinowanymi czytelnikami (i ich nauczycielem – polonistą, wykładowcą akademickim) na temat tego, dlaczego ich rówieśnicy nie czytają książek. Oraz o tym, jak skonstruować proces nauczania literatury, rodzimej i powszechnej, żeby stał się on interesujący dla młodych ludzi. Kreatywna grupa próbuje łamać schematy i szablony.
...[czytaj więcej]Mamy swoisty pół-stan, który nie zadowala nikogo – ani tradycjonalistów, ani modernistów – z tendencją do utrwalania się poglądu, że w edukacji będzie i trochę po staremu, i nawet troszeczkę po nowemu. Większość odwołuje się do osobistych doświadczeń. Usunięcie niektórych tytułów z listy lektur zostało obwołane ciosem w samo serce nadwiślańskiego Polaka.
...[czytaj więcej]Z wielką swobodą po jakimś wstępie, po prezentacji podstawowego motywu zaczyna plątać wątki, źle się wyraziłem, zaczyna je zaplatać. Rozpuścił palce po klawiaturze, trzymając rytm jak dobry woźnica lejce i coraz to pogania gniade swego zaprzęgu, a nawraca, a tych paluchów chyba mu przybyło, co on nimi wyprawia! Gra już nie jeden fortepian, ale chyba pięć.
...[czytaj więcej]Literatura niemiecka jest mocno zakorzeniona w realiach społecznych i kulturowych. Jest wyrazem czegoś i reakcją na coś, a nie tylko romantyczną fikcją. Od swych początków na wskroś świecka – skierowana na emancypację wobec klerykalnego monopolu. Jej dominantą jest dążenie do nieustannego reformowania społeczeństwa w kierunku polepszania warunków życia ludzi.
...[czytaj więcej]Czyż literatura piękna mogła pozostać obojętna na to sprzężenie: społecznej świadomości idei „wiecznego pokoju”, sformułowanej i głoszonej przez tak cenionego filozofa z Królewca jak Immanuel Kant, oraz tragicznych i traumatycznych doświadczeń czasów wojennych przeżyć, jakie stały się udziałem milionów ludzi na całym świecie? Pytanie retoryczne.
...[czytaj więcej]Najnowsza książka pisarza i historyka, do niedawna jeszcze wiceprezesa Związku Literatów Polskich, wieńcząca jego trylogię o ważnych, dziwnych oraz zabawnych zdarzeniach z czasów przeszłych. Napisana lekko i wciągająca, a przy tym pouczająca lektura.
Cena: 30,00 zł plus 15,60 zł opłaty pocztowej
...[czytaj więcej]„Przekrój”, niezwykły i ogromnie poczytny tygodnik, był jedyny w swoim rodzaju. W zgrzebnej, jak na dzisiejsze wymagania, szacie zewnętrznej puszczał w obieg kultury polskiej nieobecne w innych pismach wiadomości kulturowo-elitarne, odwołując się do nowych prądów w myśli europejskiej i światowej, sztuce i kulturze, do nieznanych jeszcze zjawisk i nazwisk.
...[czytaj więcej]Książka Laury Mersini-Houghton dotyczy najbardziej fundamentalnego problemu wiedzy o świecie. Jej przemyślenia oparte są na zaawansowanej matematyce, najnowszych działach fizyki i najnowszych obserwacjach astronomicznych. A napisana jest w sposób wyjątkowo przystępny. Jestem humanistą, a jednak nie miałem problemu ze zrozumieniem jej wywodów, przeciwnie, czytając, wreszcie pojąłem kilka kwestii. Mogę ją polecić każdemu, kto chce zrozumieć świat, choćby matematyka nie była jego mocną stroną!
...[czytaj więcej]Byłoby czymś wręcz nietaktownym przedstawianie autora tej ciekawej, dwuczłonowej księgi (Mikołaj Melanowicz Japońskie fascynacje. Eseje pisane na marginesie oraz Japońskie fascynacje. Sylabus kultury współczesnej). Wszak od lat możemy czytać jego książki, rozprawy, eseje i artykuły prasowe – fascynujące teksty – głównie związane z Japonią, jej historią, kulturą i sztuką, zwłaszcza zaś jej wielką literaturą. Profesor japonistyki, historyk literatury, tłumacz i eseista Mikołaj Melanowicz jest bowiem znawcą, popularyzatorem dziejów, odrębności i swoistości obyczajów, minionych i obecnych tego kraju. Krótko mówiąc – jest nie tylko wielkim jego miłośnikiem, ale też niekwestionowanym autorytetem w tej dziedzinie.
...[czytaj więcej]Wspomnienie o środowisku pisarskim związanym z legendarnym Domem Literatów przy ul. Krupniczej w Krakowie, przez mury którego przewinęło się kilka pokoleń niezmiernie dla powojennej polskiej literatury interesujących i nadal znaczących twórców.
...[czytaj więcej]Po raz pierwszy w języku polskim publikujemy pełną treść noweli jednego z najwybitniejszych szkockich pisarzy XX stulecia – Freda Urquharta. Niezależnie od jej walorów literackich, sądzimy, że może ona zainteresować polskiego Czytelnika ze względu na zilustrowanie zjawisk społecznych lat czterdziestych ubiegłego wieku dotykających także polskich żołnierzy stacjonujących w Wielkiej Brytanii.
...[czytaj więcej]Zniewolenie może obejmować wiele terytoriów dziedzin życia ludzkiego. Od całkowicie osobistych relacji po najbardziej złożone formy społecznej organizacji. Literackich opisów powstawania i funkcjonowania jego rozmaitych odmian było i nadal rodzi się bardzo wiele. Składa się z nich znaczna część historii literatury powszechnej, zwanej „piękną”.
...[czytaj więcej]Pewnego dnia adwokat Kido-san od dawnej klientki otrzymał prośbę o spotkanie, by poradzić się w sprawie zmarłego męża, który – jak się okazało – nie był tym, za kogo się podawał. Przyjął prośbę wdowy i rozpoczął skomplikowane śledztwo…
...[czytaj więcej]Wspomnienie o pisarzu, przyjacielu Jarosława Iwaszkiewicza, oraz jego „utwory rozproszone” – włącznie z nigdy niewystawioną sztuką „Biblioteka” o wyimaginowanym nocnym spotkaniu Józefa Piłsudskiego z Feliksem Dzierżyńskim. Miejscem spotkania jest biblioteka na zamku przypominającym siedzibę Radziwiłłów w Nieświeżu, położonym na niespokojnym pograniczu.
Cena: 20,00 zł plus 8,30 zł opłaty pocztowej
...[czytaj więcej]Jak minione wydarzenia i świadomość historyczna wpływają na aktualne postawy i zachowania społeczne? Nieznane karty z działalności żydowskich businesswomen w dawnej Polsce. A dla rozweselenia – humoreski. Skłaniająca do refleksji i zarazem zabawna książka.
Cena: 25,00 zł plus 8,30 zł opłaty pocztowej
...[czytaj więcej]Zjazd absolwentów liceum w miasteczku na wschodzie Polski staje się okazją do konfrontacji postaw i wyborów życiowych oraz ujawnienia straszliwej historii miasta. Powieść o miłości, odpowiedzialności, winie i niepamięci.
Cena: 39,99 plus 8,30 zł opłaty pocztowej (twarda okładka)
...[czytaj więcej]Książka, która tylko zyskała na aktualności po 15 października 2023 roku.
Co powinna zrobić opozycja po wygranych wyborach? Konkretnie, krok po kroku, bez pięknoduchostwa i defetyzmu.
Esej autora z politycznym doświadczeniem.
Cena: 20,00 zł plus 8,30 zł opłaty pocztowej
...[czytaj więcej]U Marcela Prousta, w jego wielkim dziele – W poszukiwaniu straconego czasu – znajdziemy między innymi taką oto wprowadzającą trafnie w sedno sprawy myśl o interesującej nas tutaj problematyce wartości i sensu lektury: „skoro pisarz wprawił nas w ten stan, w którym, jak we wszystkich wewnętrznych stanach…
...[czytaj więcej]
A wtedy Karol na króla ostatecznie wynoszony, pomazaniec pomazany, naznaczany, uprawomocniany jeszcze mocniej, jeszcze nadmocarniej, „niewątpliwym królem” uznany, uświęcany w swym dotychczasowym, niedawnym królowaniu, spokojnie odpowiada: „Nie aby mi służono, tylko, bym ja mógł służyć” (fragment opowiadania – albo „zakręconego literackiego reportażu”).
...[czytaj więcej]Książka jest prawdopodobnie debiutem literackim Haliny Sargarolo (tłumaczki z języka francuskiego), angażującej się w obronę praw kobiet. Tak więc pod pseudonimem literackim otrzymaliśmy opracowanie, w którym przedstawione zostały poglądy tych Polek, które nie mają zahamowań, aby swą postawę życiową związać z mianem „feministki”…
...[czytaj więcej]Książką, jaka wpadła mi w ręce, był opis niespełnionych snów Polaków o potędze, starania o status mocarstwa, jakie roiliśmy przed wojną i jakie od czasu do czasu pojawiają się jeszcze w niektórych polskich głowach. Rojenia o Polsce mocarstwowej kołaczą się w nich od dawna, ale na dwudziestolecie międzywojenne przypadała konkretyzacja
...[czytaj więcej]Domyślasz się – słusznie – Drogi Czytelniku, że mowa tutaj będzie między innymi o filmie Jerzego Skolimowskiego pod tym majuskułowym tytułem IO (ang. wersja EO), nominowanym w tegorocznym rozdaniu Akademii Filmowej z USA do nagrody Oskara dla najlepszego filmu zagranicznego. Szkoda może tylko…
...[czytaj więcej]Istnieje cała wielka Biblioteka Przedmiotowa na ten temat. Od tylu już dziesięcioleci pojawiają się w historiografii, socjologii, literaturze pięknej oraz w publicystyce światowej tysięczne analizy, dyskusje i trwające nadal spory dotyczące tego tajemniczego i zagadkowego problemu. Stawiane są ciągle na nowo formułowane pytania…
...[czytaj więcej]Emerytowany profesor UW, literaturoznawca i antropolog kultury, były dyrektor Instytutu Kultury Polskiej tej uczelni, przekroczył osiemdziesiątkę i uznał, że pora napisać autobiografię; takie zachcianki miewają starzejący się dżentelmeni, którzy całe życie parali się pisarstwem. Zapowiedział trzy części tego dzieła…
...[czytaj więcej]Wspomnienie o zmarłym 3.03.2023 r. nobliście Ōe Kenzaburō.
Był pisarzem uniwersalnym. Jego twórczość jest głęboko zakorzeniona zarówno w rodzimej tradycji współczesnej Japonii, jak i w literaturze i filozofii zachodniej. Nagrodę otrzymał w 1994 r. za przedstawienie świata, w którym życie i mit łączą się w spójny obraz ludzkich konfliktów i cierpień.
Dzięki Muzeum Łazienek Królewskich otrzymaliśmy dostęp do materiału źródłowego, jakim jest korespondencja króla Stanisława II i cesarzowej Katarzyny II oraz szeregu urzędników obojga władców z lat 1764–1796. Mamy możliwość przeczytania wymiany korespondencji między pierwszoplanowymi aktorami Polski i Rosji drugiej połowy XVIII w. …
...[czytaj więcej]Dialog przy pomocy poezji, w różnym czasie i w nieoczywistej, zawsze owianej mgiełką tajemnicy przestrzeni niby czysto tylko wewnętrznej, osobistej, ale przecież już i w historycznym, już i psychologiczno-społecznym zarazem kontekście, zawsze jest i musi być (myślę sobie) zapewne ogromnie trudny, chociaż zawsze jest ciekawy i ważny…
...[czytaj więcej]Pisze o sobie i o społeczeństwie, o pozycji człowieka między klasami, który przebył całą trajektorię społeczną – od córki biednych rolników, potem sklepikarzy, do profesorki literatury.
O twórczości Annie ERNAUX, laureatki Literackiej Nagrody Nobla za 2022 rok, rozmawiają: Agata Kozak – tłumaczka jej książek, Janusz Termer, Zdzisław A. Raczyński i Robert Smoleń.
...[czytaj więcej]Wybór tekstów Wacława Sadkowskiego, naszego – Czytelników i Redakcji – przewodnika po świecie pięknych słów, guru polskich krytyków literackich, wieloletniego redaktora naczelnego „Literatury na Świecie”, prezesa SW „Czytelnik”. W „Res Humana” regularnie, co dwa miesiące, dzielił się swoimi myślami nieobojętnymi.
...[czytaj więcej]O twórczości francuskiej pisarki, laureatki Literackiej Nagrody Nobla za 2022 rok, rozmawiają: tłumaczka jej książek Agata Kozak, Janusz Termer – krytyk literacki, Zdzisław A. Raczyński – pisarz, Marta Burzyńska – czytelniczka i Robert Smoleń – redaktor naczelny „Res Humana”.
Czas trwania: 1:04:34
...[czytaj więcej]Budowa Gdyni miała ogromne znaczenie dla Polski odrodzonej w roku 1918. Miała potwierdzić, że jesteśmy – jako Polacy – zdolni do podjęcia wyzwania, które na nowo ukształtuje naszą przyszłość jako nowoczesny, dobrze zorganizowany kraj. Gdynię zbudowano. To wybicie się na niezależność zostało zrealizowane ciężką pracą całego narodu…
...[czytaj więcej]Książka jest wybitnie subiektywnym punktem widzenia przedstawiającym rolę Watykanu i instytucji Kościoła w historii ponad 1500-letnich prześladowań Żydów. Kreśli ją przedstawiciel kultury judaistycznej i jednocześnie zlaicyzowany Żyd, który postawił sobie za zadanie zgłębić, zrozumieć, opisać istotę procesów społecznych …
...[czytaj więcej]Autorka książki jest mi (nomen omen) bliska; jesteśmy rówieśnikami, oboje urodzi-liśmy się we wrześniu 1940 roku, oboje pod tym samym znakiem Zodiaku – Panną, Annie jest starsza ode mnie o kilkanaście dni. Pierwsze pytanie dotyczy zatem biograficznych podobieństw i różnic, bo też wokół wątków biograficznych koncentrują się…
...[czytaj więcej]Zmarła w sierpniu 2022 r. (dwa tygodnie przed ukończeniem 99 lat) Zofia Posmysz była autorką wielu wybitnych i popularnych utworów, przede wszystkim pisanych prozą, jak słynna i znana z adaptacji filmowej Andrzeja Munka Pasażerka (1962). Była także znana, o czym dziś mniej się pamięta, jako twórczyni znakomitych słuchowisk radiowych.
...[czytaj więcej]Wiesław Łuka jest cenionym reportażystą, w przeszłości dziennikarzem poczytnych czasopism, takich jak „Prawo i Życie” czy „Sztandar Młodych”. Najbardziej znany z jego dorobku był reportaż Nie oświadczam się – relacja dotycząca zbrodni w Połańcu, gdzie całą wieś dotknęła zmowa milczenia. Na jej podstawie Janusz Petelski nakręcił film…
...[czytaj więcej]