Rozejm w Gazie – Dum spiro, spero

Porozumienie między Izraelem a Hamasem o zakończeniu działań w strefie Gazy jest rozwiązaniem tymczasowym i niepewnym. Droga do „trwałego zawieszenia broni” jest jeszcze daleka. Mediatorzy – USA Egipt i Katar – ograniczyli się na razie do stwierdzenia, że są zdeterminowani, aby „zapewnić pełną realizację porozumienia przez obie strony”. Trudno to jednak uznać za mocną gwarancję, gdyż nie wiadomo, jaka ma być reakcja na ewentualne naruszenie porozumienia. Premier Izraela zapowiedział, że niezależnie od porozumienia Izrael zastrzega sobie prawo do kontynuacji działań militarnych.

Nie wkładaj wszystkich jajek do jednego koszyka

Jaki pożytek będą mieć nowe groby i pomniki ofiar wołyńskiego ludobójstwa, jeśli nie pójdzie za nimi refleksja o traktowaniu innych, tolerancji, antysemityzmie? Tego Polska nie widzi. Zamiast pobrzękiwać szabelką, warto by rozmawiać z sąsiadami. Spokojnie, twardo, ale z empatią i rozumieniem ich racji. To na nas spoczywa szczególna odpowiedzialność.

Panie Prezydencie, jest Pan na złym kursie i złej ścieżce!

Pewien sondażowy spadek Rafała Trzaskowskiego i zbliżenie się notowań jego i Karola Nawrockiego same w sobie nie są jeszcze informacjami alarmującymi. Do wyborów jeszcze cztery miesiące i w nabierającej rozpędu kampanii będą się działy różne rzeczy. Bardziej niż niepokojące jest jednak trwanie faworyta tej elekcji przy błędnych założeniach strategicznych.

Gra w warcaby

Nie sądzę, że powinniśmy użalać się nad Andrzejem Domańskim z powodu galimatiasu na tle uchwały PKW o przyjęciu sprawozdania Komitetu Wyborczego PiS z wyborów’2023. Akurat w tej kwestii ma dość komfortową sytuację. Z pewnością nie zachodzi tu przypadek clara non sunt interpretanda. W uchwale nic nie jest jasne, więc minister ma szerokie pole do działań.

Dziesiąta rocznica śmierci Józefa Oleksego

W mijającym tygodniu grono wiernych przyjaciół obchodziło dziesiątą rocznicę śmierci Józefa Oleksego. W latach 90. stał się jedną z najbarwniejszych postaci Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Inteligent najwyższej próby, którego osobowość wywarła znaczący wpływ na codzienność zmagań politycznych budowanej od podstaw nowej formacji socjaldemokratycznej.

Samobójcza pułapka Dudy, czyli Netanjahu i Putin w Auschwitz

Upubliczniając swój wniosek o list żelazny dla Netanjahu, ściganego nakazem aresztowania MTK, prezydent Duda chciał się przypodobać premierowi Izraela i przede wszystkim Trumpowi. Zastawił też – w swoim pojmowaniu polityki – pułapkę na rząd Tuska. W rzeczywistości zastawił pułapkę na Polskę jako państwo. I to taką, której nie sposób było wyminąć.

Strasznie groźny MERCOSUR?

Od antyeuropejskiej Konfederacji do Koalicji Obywatelskiej – wydaje się, że wszystkie dzisiaj siły polityczne w Polsce występują przeciwko porozumieniu między UE a MERCOSUR, które ma rzekomo pogrzebać polskie rolnictwo. Bałamutne wypowiedzi polityków wspiera chór najwyraźniej niedoinformowanych czy też ignorujących fakty dziennikarzy i „ekspertów”.

Polska prezydencja: Wiele hałasu o nic?

Szkoda byłoby, gdyby polska prezydencja zamiast być solidnym zastrzykiem energii i motywacji dla całej Unii, by zwiększyć jej udział w światowej gospodarce, polityce i bezpieczeństwie, stała się zakładniczką kampanii wyborczych w Polsce i innych państwach członkowskich. Kolejna tego typu szansa Polski na zyskanie znaczenia w UE może się już nie powtórzyć.

Rzeczpospolita wielu religii

Wierni Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego  obchodzą w dniach 7-9 stycznia Boże Narodzenie. Składając wyznawcom tego kościoła życzenia świąteczne, nie zapominajmy, że prawosławie stanowi integralne dziedzictwo kulturowe i historyczne Rzeczypospolitej i że państwo polskie wciąż nie wyrównało rachunku krzywd wyrządzonych w jego imieniu prawosławnym współobywatelom.

2025 rokiem Antoniego Słonimskiego

Uznanie Słonimskiego, inspirującego się racjonalizmem, socjalizmem i kulturą angielską, za patrona Polski i  Polaków jest jego największym zwycięstwem. Przeciwko uchwale ustanawiającej Rok Antoniego Słonimskiego głosowało 4 posłów, 14 się wstrzymało. To rezultat krzepiący, zważywszy na zasługi pisarza w tępieniu ciemnogrodu, totalitaryzmu i nacjonalizmu.

Niemiłe roku początki

Ponieważ noworocznych orędzi prezydenta niewielu słucha, na tę paplaninę też  można by machnąć ręką. Gdyby nie… Gdyby nie zdumiewająca wypowiedź profesora Antoniego Dudka, który ostrzegł przed Karolem Nawrockim – niezależnym kandydatem PiS. Wie, o kim mówi, bo pracował w IPN. I nie chodzi – jak sądzę – o samą sylwetkę ideowo-polityczną tego nominata.

Najbardziej niedoceniony prezydent

29 grudnia 2024 roku zmarł w wieku stu lat 39. prezydent Stanów Zjednoczonych Jimmy Carter. Był jednym z nielicznych prezydentów USA, który nie wciągnął swego kraju w żadną wojnę i zapewne ostatnim, który usiłował pogodzić przewodzenie światowemu mocarstwu z wysokimi standardami moralnymi.

Zaskakujący zwrot akcji

Mimo że rację PKW miała nie wczoraj, lecz gdy odrzucała sprawozdanie Komitetu Wyborczego PiS oraz gdy odkładała decyzję w kwestii nakazu zmiany tej decyzji wydanego przez nieuznawaną Izbę Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego – rekomendowałbym, gdyby ktoś mnie o to pytał, wypłacenie pieniędzy dla partii Jarosława Kaczyńskiego.

Wigilijna modlitwa Lewicy

Projekt Lewicy, aby uczynić wigilię świąt Bożego Narodzenia dniem wolnym od pracy, wypływa ze szlachetnych pobudek. Chodzi i o kolejny przywilej pracowniczy, i o ukłon w stronę tradycji. Trudno wszakże oprzeć się wrażeniu, że inicjatywa wigilijna jest desperackim gestem Lewicy zaakcentowania własnej odrębności i wyróżnienia się z szeregów Koalicji 15 Października.

Czekając na Trumpa

Wreszcie żegnamy węgierską prezydencję – festiwal antyeuropejskości ujęty w proceduralne ramy. Ale szczyt Rady Europejskiej był ważny głównie z racji na to, co wybrzmiało podczas spotkań nieformalnych: jak przygotować się na prawdopodobne próby Trumpa zmuszenia Ukrainy (i tym samym, pośrednio, UE) do ustępstw wobec Rosji. Unia ma na to kilka pomysłów.

Casus Wieczorek

Donald Tusk od dawna dąży do dwupartyjnego systemu politycznego, to go żywi i orientuje w polityce. Uznał Lewicę za najwygodniejszy do aneksji fragment polskiej mapy politycznej. Przestawił się na głoszenie lewicowych postulatów, dopieszcza PSL, spodziewany konflikt wokół rotacji na funkcji marszałka Sejmu czyni z niego króla krajowego podwórka.

Romanowski w Budapeszcie

Zachodzę w głowę, co kierowało Orbánem, gdy decydował się na wszczęcie ostrego sporu z obecnymi władzami Rzeczypospolitej. Wie, że Tusk – jako były przewodniczący Rady Europejskiej i człowiek, który powstrzymał populizm – ma teraz wyjątkowo mocną pozycję w Europie. W imię czego więc zdobył się na podjęcie ryzyka, które finalnie może go sporo kosztować?

Czego nas uczy sprawa Romanowskiego?

Romanowski był ogniwem w łańcuchu powiązań i to nie najważniejszym. Choć kontrolował Fundusz Sprawiedliwości, to jednak nie mógł tego czynić na własną rękę. Miał co najmniej wsparcie ze strony potężniejszych polityków formacji, która przez osiem lat rządziła Polską. To dlatego stoją oni dziś murem za byłym wiceministrem.

Niejasna przyszłość Syrii

Ucieczka Baszszara al-Assada do Moskwy kończy ponad pół wieku rządów klanu Assadów. Definitywne rozstanie Syryjczyków z dyktaturą Assadów nie przesądza, czy równie definitywnie zakończy się trwająca od 2011 roku wojna domowa. Zwycięzcy i przegrani syryjskiej rewolty dokonują bilansu, a przyszłość kraju pozostaje niejasna.

Taka miła synekurka…

Żeby na przykład założyć fundację, wrócić do wyuczonego zawodu albo doradzać innym, jak stać na czele kraju, trzeba mieć osobowość i umiejętności, być też szanowanym, cenionym człowiekiem, którego opinie mogą pomóc innym. Więc miejsce w MKOl-u wydało się prezydentowi Dudzie w sam raz skrojone dla niego. A że uczyni to z nas pośmiewisko w świecie sportowym?..

Wybór Nowej Lewicy

Ponieważ uważam Magdalenę Biejat za najbardziej obiecującego polityka (obojga płci) młodej lewicy, żałuję, że to ona została kandydatką w wyborach prezydenckich. Nie chcę nikomu podcinać skrzydeł, ale ta misja jest z góry przegrana. Lepiej byłoby uznać wicemarszałkinię Senatu za odwód strategiczny polskiej socjaldemokracji z założeniem, że odegra ona poważną rolę w przyszłości.

Czego się boi premier Tusk?

Światowcy z ul. Nowogrodzkiej przebierają nogami i mnożą opowieści, jak to im będzie zaraz dobrze w siedzibie TVN na Wiertniczej. Jednak ich awanse, jeśli już, mogą jedynie dotyczyć Węgrów. A Orbán w takich razach wykazuje się skrajnym pragmatyzmem. Wypuści swojego oligarchę w tę transakcję tylko wtedy, kiedy Trump da mu zielone światło w innych sprawach.

Czy Polska powinna wysłać wojska na Ukrainę?

„Na razie nie planujemy” udziału polskich jednostek w ewentualnej misji nadzorowania przestrzegania rozejmu, jeśli zostałby on uzgodniony przez Ukrainę i Rosję – powiedział Donald Tusk Emmanuelowi Macronowi, który specjalnie w tej sprawie wybrał się do Warszawy na pół dnia w środku kryzysu we własnym kraju. Czy to dobra decyzja? Dwugłos redaktorów.

Rok nie wyrok

Jeśli w ocenach rządu i sondażach więcej miejsca zajmują głosy krytyczne, to ich źródła mają raczej charakter strukturalny niż personalny. Roczne rezultaty (sukcesy i porażki) potwierdziły, że z samej konstrukcji koalicji – dominującej pozycji KO, ale i niezbędnych głosów pozostałych partnerów – interes partyjny musi w niej przeważać nad spójną i skuteczną polityką.

Polityczny prokurator na czele trybunału

Święczkowski, w odróżnieniu od poprzedniczki, jest niezłym prawnikiem i ma twardą skórę. Został powołany na 6 lat, przetrwa całą obecną kadencję Sejmu i większą część kolejnej. Będzie z organem uważającym siebie za trybunał konstytucyjny jeszcze więcej kłopotu. A raczej byłoby, gdyby nie utrwalona praktyka ignorowania wyroków i postanowień tego ciała.

Notre-Dame d’Europe Nasza Pani Europa

Są miejsca symboliczne, stanowiące dziedzictwo kulturowe całej ludzkości i przynależne wszystkim Europejczykom. Takim jest też paryska Notre-Dame. Ponowne otwarcie dwunastowiecznej katedry było skłaniającym do głębokiej refleksji niezapomnianym i jedynym w swoim rodzaju wydarzeniem kulturowym, religijnym, politycznym. I towarzyskim.

Czy protesty rolników wpiszą się trwale w polski krajobraz gospodarczy?

Od paru lat dystans w efektywności polskiego rolnictwa a średnią unijną i przodujących krajów nie tylko się nie zmniejsza, ale w niektórych latach – powiększa. W pierwszych latach członkostwa w UE staraliśmy się sprostać rosnącej konkurencji krajów z wysoko dotowanym rolnictwem; dzisiaj rolnicy zastanawiają się, w jaki sposób konkurencję ograniczyć.

Ostatnie Pokolenie blokuje Warszawę, a Donald Tusk pisze posty w internecie

Zablokowana Wisłostrada to symbol i swoisty pokaz siły, jaką Ostatnie Pokolenie dysponuje, deklasując rząd i rządzących. Jeżeli władza chciałaby w końcu zainteresować się podnoszonymi przez grupę postulatami, to jest to niewątpliwie najwyższy czas.

Strategie wyborcze

Po konwencjach głównych kandydatów do prezydentury wiadomo, jakie założenia kampanijne obrali oni, ich sztaby i stojące za nimi partie. Niedawno ujawniono strategię na rzecz próby wyboru Karola Nawrockiego. Wczoraj karty na stół wyłożył Rafał Trzaskowski – którego prymat nie tylko się utrzymał, ale wręcz umocnił – i usiłował to zrobić Szymon Hołownia.

Uwiąd strukturalny

Jeśli premier narzeka dziś na koalicjantów, że nie dość energicznie biorą się za rozliczenia poprzedników, to upatrywałbym przyczynę takiego spowolnienia w strukturze Centrum, a nie w lepszej lub słabszej woli podejmowania tych zadań. Kształt i formuła rządu to jest sprawa na serio. I po wyborach prezydenckich trzeba się za nią wziąć na serio.

Rozchwiana Europa

Fala na brunatno barwionego populizmu obejmuje coraz to nowe kraje Unii Europejskiej. Wywołana zaostrzającymi się problemami społecznymi, podsycana wojnami zewnętrznymi destabilizuje sytuację polityczną. Trzy ważne państwa Unii – Francja, Niemcy i Rumunia – stoją przed perspektywą głębokiego politycznego przełomu.

Kto bogatemu zabroni?

Do 20 stycznia jeszcze kilka tygodni, a karuzela nazwisk kręci się bardzo szybko i łatwo z niej spaść. Jeszcze przedwczoraj kandydatem na sekretarza obrony był Hegseth, a wczoraj już wyglądało na to, że zastąpi go Ron DeSantis.  Znamy Trumpa: może on powiedzieć „you are fired” jeszcze wiele razy, zanim ostatecznie, za zgodą Senatu, powie „you are hired”.

Powrót Ziobry

Powrót Ziobry na łono Sejmu miał odbyć się spektakularnie i po części nawet taki był. „To przecież jakby cudowne zmartwychwstanie” — emocjonowała się przed posiedzeniem jedna z posłanek PiS. Im dłużej Sejm będzie dumać nad zdjęciem eksministrowi immunitetu, tym lepiej dla niego: nie może i nie chce uchodzić za miękiszona prawicy.

Przesłuchanie „Indiany Jonesa”

Władze PiS wynagradzały szczodrym awansem pracę ABW pod rozkazami płk. prof. zw. P. Pogonowskiego. W ciągu półtora roku kierowania Agencją w ramach kariery kangura awansował on aż o 19 stopni. Szybszy awans w okresie poprzednich rządów był możliwy,  ale nawet wtedy obowiązywały pewne regulacje prawne.

COP29 – co dalej?

Świat stoi przed pilną potrzebą reformy polityki klimatycznej. Tylko czy politycy są gotowi na podjęcie takiego wyzwania? Efekty ostatnich konferencji klimatycznych – w tym właśnie zakończonej COP29 – pokazują, że chyba niekoniecznie. Dyskusje dotyczą istotnych szczegółów, ale niewiele przyczyniają się do redukcji globalnej emisji gazów cieplarnianych.

Wybór Gruzji

„Bardzo niepokoję się o Gruzję. Nie jestem przekonany, czy wszyscy rozumieją, że obecnie chodzi nie o integrację europejską, lecz o to, czy kraj nie stanie się kolonią Putina” – skomentował sytuację w Gruzji Grigorij Czchartiszwili, światowej sławy pisarz, historyk i aktywista polityczny, znany bardziej pod literackim pseudonimem Borys Akunin.