Forum myśli nieobojętnych
Minieseje, felietony. Naszych Autorów indywidualne i subiektywne zmagania z otaczającym światem. Obecnym, a często też i z tym, który odszedł w przeszłość.
![](https://reshumana.pl/wp-content/uploads/2024/06/Monografia-Dolegi-Mostowicza-e1721291436944.jpg)
Józef Rurawski, Tadeusz Dołęga-Mostowicz, Jarosław Górski i ja…
Książkę czyta się niemalże jak najbardziej sensacyjną z sensacyjnych powieści samego Dołęgi-Mostowicza.
...[czytaj więcej]Janusz TERMER
![](https://reshumana.pl/wp-content/uploads/2024/07/Zrzut-ekranu-2024-07-18-095615.png)
Cywilizacja „Przekroju”, Eile, Urbanek…
„Przekrój”, niezwykły i ogromnie poczytny tygodnik, był jedyny w swoim rodzaju. W zgrzebnej, jak na dzisiejsze wymagania, szacie zewnętrznej puszczał w obieg kultury polskiej nieobecne w innych pismach wiadomości kulturowo-elitarne, odwołując się do nowych prądów w myśli europejskiej i światowej, sztuce i kulturze, do nieznanych jeszcze zjawisk i nazwisk.
...[czytaj więcej]Janusz TERMER
![](https://reshumana.pl/wp-content/uploads/2024/03/Zrzut-ekranu-2024-07-18-230816.png)
Rocznice i niepoprawne skojarzenia
101. rocznica śmierci Narutowicza zbiegła mi się z piątą – zamordowania Pawła Adamowicza. Nie mogę opędzić się od skojarzenia, że niebezpieczna pora dla Polaków to nie tylko listopad, a może także i inne miesiące. Bo w ostatecznym rachunku o ich przyszłości zadecyduje zdolność do zrzucenia balastu nacjonalistycznej i wielkomocarstwowej retoryki, a tu kalendarz nie ma wielkiego znaczenia.
...[czytaj więcej]Andrzej ŻOR
![](https://reshumana.pl/wp-content/uploads/2024/02/flaga.jpeg)
Kultura podległości
Jarosław Kuisz, podczas uniwersyteckich wykładów, a potem w jednej ze swoich książek, podzielił rodzimą populację na żyjących w kulturze podległości (urodzonych między 1795 a 1989 r.) i urodzone po 1989 r. pokolenie niepodległego państwa polskiego. Nie zgadzam się z takim podziałem. Ci drudzy sami niczego jeszcze nie dokonali, najstarsi ledwie przekroczyli „trzydziestkę”.
...[czytaj więcej]Andrzej ŻOR
![](https://reshumana.pl/wp-content/uploads/2023/12/wladca-e1702203940163.jpg)
„Władca much” Williama Goldinga jako metafora narodzin zniewolenia
Zniewolenie może obejmować wiele terytoriów dziedzin życia ludzkiego. Od całkowicie osobistych relacji po najbardziej złożone formy społecznej organizacji. Literackich opisów powstawania i funkcjonowania jego rozmaitych odmian było i nadal rodzi się bardzo wiele. Składa się z nich znaczna część historii literatury powszechnej, zwanej „piękną”.
...[czytaj więcej]Janusz TERMER
![](https://reshumana.pl/wp-content/uploads/2023/12/Jesien-Pole-i-chmury-e1707673176395.jpg)
Nadzieje i niepokoje
Siedem mądrych rad brytyjskiej królowej Elżbiety I, przydatnych dla wszystkich sprawujących władzę.
Tekst został pierwotnie opublikowany krótko po zwycięstwie demokratycznej opozycji w wyborach 2023 roku. Zawsze warto odwoływać się do prawd ponadczasowych, ważnych dawniej, teraz i w przyszłości. Do prawd „wiecznie żywych”.
...[czytaj więcej]Andrzej ŻOR
![](https://reshumana.pl/wp-content/uploads/2023/09/antique-7627999_1920-1.png)
Łamańce językowe
Język jest zjawiskiem społecznym – tę prawdę ludzkość zna od wieków. Zmienia się wraz z postępem cywilizacyjnym, reaguje na innowacje, nowe desygnaty, przeobrażenia społeczne, zmiany w preferencjach obyczajowych. Sam sobie radzi z adaptacją swoich struktur i dostosowaniem zasobu leksykalnego do tych…
...[czytaj więcej]Andrzej ŻOR
![](https://reshumana.pl/wp-content/uploads/2023/09/sylwetka.jpg)
Krakanie nad czytaniem (pod koniec lata)
U Marcela Prousta, w jego wielkim dziele – W poszukiwaniu straconego czasu – znajdziemy między innymi taką oto wprowadzającą trafnie w sedno sprawy myśl o interesującej nas tutaj problematyce wartości i sensu lektury: „skoro pisarz wprawił nas w ten stan, w którym, jak we wszystkich wewnętrznych stanach…
...[czytaj więcej]Janusz TERMER
![](https://reshumana.pl/wp-content/uploads/2023/07/zzz-49-e1700203445681.jpg)
Dupa ministru
Incydent z rakietą (niewiadomego pochodzenia), która nie wiedzieć po co wleciała do Polski, a następnie spokojnie przeleżała sobie cztery miesiące z okładem pod Bydgoszczą, pobudził zainteresowanie społeczne kondycją naszej armii oraz bezpieczeństwem obywateli i polityków także. W trudnych chwilach…
...[czytaj więcej]Andrzej ŻOR
![](https://reshumana.pl/wp-content/uploads/2023/07/KF_Io-e1700202920851.png)
IO (EO), Skolimowski, Osiołek, Apulejusz i IA…
Domyślasz się – słusznie – Drogi Czytelniku, że mowa tutaj będzie między innymi o filmie Jerzego Skolimowskiego pod tym majuskułowym tytułem IO (ang. wersja EO), nominowanym w tegorocznym rozdaniu Akademii Filmowej z USA do nagrody Oskara dla najlepszego filmu zagranicznego. Szkoda może tylko…
...[czytaj więcej]Janusz TERMER
![](https://reshumana.pl/wp-content/uploads/2023/05/uwlaszczenie-chlopow-min-e1700201343544.jpg)
Spór o uwłaszczenie
Historia Polski XIX i XX stulecia wypełniona była dysputą na temat pożytków płynących z uwłaszczenia chłopów. Z jednej strony, akt przekazania gruntu spełniał wymogi sprawiedliwości społecznej, bo niesprawiedliwością było przypisanie chłopa do ziemi i obarczanie go obowiązkiem odrabiania pańszczyzny…
...[czytaj więcej]Andrzej ŻOR
![](https://reshumana.pl/wp-content/uploads/2023/11/zomo.jpg)
Niezmienne przypadłości władzy autokratów
.. Totalitaryzm i autorytaryzm mają antenatów w przeszłości, nawet odległej. Władza sama w sobie była najistotniejsza już dla rzymskich cesarzy. Rządząca elita nie realizuje jakiegokolwiek programu, który mógłby w najmniejszym stopniu zaszkodzić pozycji władcy i jego akolitów. Za wszelką cenę, kosztem…
...[czytaj więcej]Daniel SAMOTUS ZBYTEK
![](https://reshumana.pl/wp-content/uploads/2023/02/Swiat-przywrocony-okladka-1200x800-piks.jpg)
Medytacje wokół książki Henry’ego Kissingera Świat przywrócony. Metternich, Castlereagh i zagadnienie pokoju 1812–1822
Publikacja jest dysertacją doktorską autora, napisaną w 1954 roku, a opublikowaną w wydaniu książkowym trzy lata później. Teraz, po 65 latach, przyszedł czas na jej pierwsze polskie wydanie. Tekst poprzedzają rozważania tłumacza i wydawcy Jana Sadkiewicza, podkreślające, za Schopenhauerem, rolę historii…
...[czytaj więcej]Andrzej ŻOR
![](https://reshumana.pl/wp-content/uploads/2023/10/marjan-blan-UDdkJlfn7cU-unsplash-scaled-e1697870178361.jpg)
O niemieckiej (i polskiej) szlachcie Rosji
Wizyta Joe Bidena na Ukrainie, spotkanie z Prezydentem Zełenskim, to nie tylko ważne wydarzenie polityczne, ale też możliwość obserwacji, jak wizyta ta jest konstruowana „pod publiczkę”. Wyjące syreny przeciwlotnicze w Kijowie to prezent, raczej uzgodniony, obrazu dzielnego prezydenta
...[czytaj więcej]Daniel SAMOTUS ZBYTEK