Fukuyama określił postępujący proces dekompozycji amerykańskiego porządku mianem politycznego rozkładu (political decay). Żarłoczne termity mają jeszcze sporo do zrobienia, bo korzenie demokracji sięgają tam głęboko. W Polsce dopiero co zbudowany fundament demokratycznego porządku politycznego nie zniósł dobrze pierwszej poważnej próby.
...[czytaj więcej]Czy będzie to przykład przebudzenia się demokratycznych sił wobec petryfikacji autorytaryzmu tureckiego systemu prezydenckiego? Turcja przetrwała wiele takich kryzysów w przeszłości, to swego rodzaju część jej politycznego kodu. Można wręcz stracić rachubę, ile razy w przeszłości wydawało mi się, że kryzys systemowy doprowadzi do krachu…
...[czytaj więcej]Koleżanka z Polski zapytała, co sądzę o tym, co się wyprawia w Stanach Zjednoczonych. Odpowiedziałem jej tak: wyobraź sobie, że USA to wyspa, a Ty jesteś jej prezydentem, który ma wielkie uprawnienia, a poza tym jesteś typem ego-maniaka. Do spełnienia Twoich planów potrzebujesz sprawczości oraz determinacji; to zapewniają zasoby wyspy i Twój charakter.
...[czytaj więcej]Podejście szokowe było przydatne w fazie inicjowania rynkowych reform, zwłaszcza w warunkach makroekonomicznego kryzysu i utraty kontroli nad gospodarką, natomiast nie jest wystarczające dla ich zaawansowania i skonsolidowania. Odgórnie przeprowadzona zmiana formalnych reguł nie stanowi wystarczającego warunku formowania nowego instytucjonalnego porządku.
...[czytaj więcej]Siedemdziesięcioletni Alaksandr Łukaszenka pozostanie prezydentem Białorusi na siódmą kadencję. Wybory 26 stycznia nikogo specjalnie nie zainteresowały; Białorusini odbębnili swój „obywatelski obowiązek”, UE wydała okolicznościowy komunikat, że „wyborów bez wyboru” nie uznaje. Świat przyzwyczaił się do martwej ciszy w Białorusi.
...[czytaj więcej][…] niezbędny jest krytycyzm, dyspozycja nie bez racji tępiona w ustrojach totalnych, a konieczna w ustroju demokratycznym. Dziś, gdy byliśmy świadkami przeprowadzanych przez propagandę masowych odurzeń, przemawianie na rzecz tej dyspozycji wydaje się najzupełniej zbyteczne. Człowiek krytyczny oporny jest na odurzanie. Żąda on uparcie nie odurzeń, lecz uzasadnień.
...[czytaj więcej]„Nie istnieje już dziś liberalny porządek świata. Istnieją jednak liberalne społeczeństwa. Są otwarte, wolne kraje, które stwarzają ludziom lepszą szansę na pożyteczne życie niż zamknięte dyktatury. Można je ocalić. Ale tylko wówczas, kiedy ci z nas, którzy w nich żyją, zdecydują się na wysiłek ocalania”. Może więc nie będzie aż tak źle???
...[czytaj więcej]Gwałtowne przyspieszenie najbardziej spektakularnie objawiło się to w ostatnich przeszukaniach i aresztowaniach u działaczy Suwerennej/Solidarnej Polski i ich najważniejszych klientów z fundacji Profeto. Wzbudziły one zresztą niejakie opory moralne. I nie chodzi tu o młodych wilczków z otoczenia b. ministra Ziobry, ale wyłącznie o niego samego.
...[czytaj więcej]Wybory parlamentarne otworzyły drogę do głębokich zmian w polskim systemie politycznym, co bez przesady można nazwać drugą demokratyzacją. Dokonuje się ona w warunkach ostrej walki. Elita PiS nie była przygotowana na przegraną i reaguje na nią w sposób agresywny. Nie ma ani śladu ponadpartyjnej współpracy w reformowaniu państwa. Konieczne jest więc realistyczne rozpoznanie zagrożeń i znajdowanie na nie odpowiedzi.
...[czytaj więcej]Mając na uwadze dotychczasowe relacje pomiędzy elitami rządzącymi a młodym pokoleniem wyborców, trudno nie ulec wrażeniu, że utrzymanie tego poparcia na stałym i wysokim poziomie będzie poważnym wyzwaniem dla nowej koalicji rządzącej. Sprostanie mu może być jeszcze trudniejsze ze względu na fakt, iż w nowym Sejmie będzie brakowało młodzieżowej reprezentacji. To wyjątkowo zadziwiające.
...[czytaj więcej]Jest jasne, że Andrzej Duda nie zamierza współpracować z demokratycznie wybranymi innymi władzami państwa. Nie ma więc co czekać z wszczęciem postępowania zmierzającego do zbadania potencjalnych deliktów konstytucyjnych w wykonaniu obecnego prezydenta.
...[czytaj więcej]Podczas gdy sytuacja prawna w USA wydaje się być stabilna, terminy wokandy Sądu Najwyższego – krótkie, a rozstrzygnięcie sporu o ewentualny zakaz kandydowania Donalda Trumpa będzie ostateczne, w polskim przypadku Mariusza Kamińskiego i Macieja Wąsika rzecz ma się dokładnie odwrotnie.
...[czytaj więcej]Dla płytko zakorzenionej demokracji śmiertelnie niebezpieczne jest istnienie instytucji, za pomocą której raptem osiem osób podporządkowanych woli działających w złej wierze polityków może faktycznie zmienić ustrój państwa.
...[czytaj więcej]Polska już od kilku lat nie jest uznawana w wynikach badań ani w społeczności międzynarodowej za zrównoważony kraj demokracji i postępu społecznego. W rankingach naukowych już dawno wypadła z elity państw demokratycznych, niemal zawsze ma jeden z najniższych wyników wśród państw członkowskich UE, a w ujęciu globalnym jest sklasyfikowana na 80. pozycji z tendencją spadkową.
...[czytaj więcej]