Polski trotyl: lokalny dramat i globalne nagłówki

„Polski trotyl użyty podczas masakry w Gazie”, „Polski trotyl w izraelskich bombach”…. – wołały nagłówki w światowych mediach, informując o budzących niezliczone pytania związkach polskiej firmy zbrojeniowej z tragiczną historią bombardowanych palestyńskich osiedlach.

Cena pokoju dla Ukrainy

28-punktowy plan pokoju na Ukrainie opiera się na zasadzie transakcyjności. Ukraina ma zapłacić Rosji swoją ziemią za pokój, Europa ma zapłacić za resztę, USA zgarnąć zyski, a Rosji wszystko będzie zapomniane i wybaczone.  Taka formuła pokoju jest korzystna przede wszystkim dla Rosji, która stara się wymusić na Europie i Ukrainie zgodę na jego warunki.

Podmianka bez niespodzianek

Doskonale pamiętam, jak to z Włodkiem Czarzastym w tamtym czasie bywało – jeśli już, to był raczej socjaldemokratą niż komunistą, na pewno dalekim od doktryny, którą z wyraźną niechęcią na wykładach i ćwiczeniach poznawał. Czyli raczej potomek Kautsky’ego aniżeli Lenina, choć jako student był bardziej działaczem aniżeli klasycznym scholarzem.

Prezydent nie jest szefem służb specjalnych

Karol Nawrocki odmówił mianowania na pierwszy stopień oficerski grupy funkcjonariuszy służb specjalnych. Kolejna odsłona konfliktu między Pałacem Namiestnikowskim a rządem świadczy o próbie rozszerzenia uprawnień przez prezydenta i jest zapowiedzią dążeń radykalnej prawicy do zmiany konstytucji naszego państwa.

Marszałek definitywnie odchodzi

Nie ma już 24-godzinnych ustaw, licząc od godziny wpłynięcia do uchwalenia, choć nie do końca udało się zdusić inne bolączki procesu legislacyjnego, np. zamrażarkę czy skracanie terminów. Ale za to mamy konsultacje publiczne poselskich projektów ustaw, rzecz kapitalną z punktu widzenia uchwalania prawa, pozwalającą każdemu mieć wgląd i wyrazić zdanie.

Powrót wyścigu zbrojeń jądrowych?

Wojna w Ukrainie, tragedia w Gazie i ludobójstwo w Sudanie przysłoniły opinii publicznej inne narastające zagrożenie. Niezauważalnie dla większości obywateli dokonuje się niebywale groźny zwrot w stronę ponownego wyścigu zbrojeń jądrowych.

Bliski Wschód po planie Trumpa

Plan pokojowy Trumpa dla Strefy Gazy otwiera nowy rozdział w układzie sił na całym Bliskim Wschodzie. Porozumienie o zawieszeniu broni  w Gazie odzwierciedla nową architekturę bezpieczeństwa oraz przeobrażenia regionalnych sojuszy, budowanych dziś wokół dwóch osi: USA–Izrael i Turcja–Katar.

Nareszcie jakiś uzgodniony konkret

Mamy więc nowy projekt rządowy (który musi jeszcze przejść całą drogę legislacyjną) umożliwiający osobom w związku zawieranie umowy przed notariuszem. Nie jest to neomałżeństwo ani nawet alternatywa dla małżeństwa – choć niemiłe pomruki z Krakowskiego Przedmieścia ostrzegły, że prezydent Nawrocki będzie bronić rodziny, tak jak ją opisuje Konstytucja.

Pożegnanie i pamięć

Zdzisław Słowik (1932-2025) był dla polskiego ruchu laickiego postacią o ogromnym znaczeniu i wielkich zasługach. Nad wyraz skromny, nigdy nie wysuwał swojej osoby na pierwsze miejsce, ale też nigdy nie usuwał się na bok, gdy trzeba było podejmować trudne zadania. Od wczesnej młodości był człowiekiem lewicy i tej obranej przed laty drogi nigdy nie porzucił.

Dwa konkursy

Gdyby nie XIX Konkurs Chopinowski, trudno byłoby dziś w Warszawie znaleźć jakiś optymistyczny punkt odniesienia, a na pewno nie na Wiejskiej. Im bardziej rozgrywa się fortepianowy wyścig w Filharmonii Narodowej, tym więcej krąży hiobowych wieści z Izby. Marszałek Hołownia zapragnął osierocić dzieło swojego życia pn. Polska 2050 i przenieść się do Genewy.

Plan Trumpa dla Gazy

Plan pokojowy Donalda Trumpa dla Gazy budzi kontrowersje. Z jednej strony to obietnica chwilowego choćby wytchnienia dla mieszkańców Strefy – zawieszenie broni, dostęp do żywności, wody i leków. Z drugiej, narzuca ultimatum Hamasowi, pomija Autonomię Palestyńską i nie daje Palestyńczykom perspektywy państwowości.

Próżność i wrogowie wewnętrzni

W odpowiedzi na nowe globalne zagrożenia amerykański sekretarz wojny Pete Hegseth każe generałom strzyc brody i robić pompki. Przemówienia Pete’a Hegsetha i Donalda Trumpa na odprawie z generalicją USA mogą być wdzięcznym tematem dla psychologów i satyryków. Całość spektaklu w Quantico pozostawia jednak wrażenie oszołomienia i niepokoju.

Rady mądrego marszałka

Józef Zych, nestor polskiej polityki, człowiek z dużym autorytetem i znakomity prawnik, wystąpił z autorską propozycją-wezwaniem, aby Sejm przejawił inicjatywę i podjął próbę rozwiązania patowej sytuacji w Trybunale Stanu. Ocierające się o teatr absurdu i groteski sceny w Teatrze Stanu kompromitują sam Trybunał i obnażają słabość mechanizmów państwa.

Jądrowe memorandum Putina

Propozycję prezydenta Putina przedłużenia na rok rosyjsko-amerykańskiego Traktatu Nowy START o strategicznej broni ofensywnej należy rozpatrywać nie tylko w płaszczyźnie mechanizmów kontroli strategicznego bezpieczeństwa globalnego, lecz również w kontekście skomplikowanej gry dyplomatycznej między Rosją, USA i Europą, z wojną rosyjsko-ukraińską w tle.

Sejm w cieniu dronów i wet

Kilkadziesiąt punktów porządku dziennego, w tym spadów z pierwszej połowy roku i projektów do tej pory odłożonych na później. To na tym miałoby polegać koalicyjne przyspieszenie? Inna sprawa, czy wobec chęci prezydenckiego wetowania ma to głębszy sens. Z rozmów kuluarowych wynika jednak, że część posłów na serio wierzy w przełamanie ochoty pana prezydenta.

Trump pisze do sojuszników

Najnowsze posłanie prezydenta USA do sojuszników z NATO utrzymane jest w stylu, jaki Trump zaprezentował Zelenskiemu podczas  spotkania w Białym Domu. Tylko tym razem dotyczy całego Sojuszu. „Jeśli NATO zrobi to, co mówię, wojna szybko się skończy, a wszystkie życia zostaną ocalone! Jeśli nie, to tylko marnujecie mój czas oraz czas, energię i pieniądze USA”.

Polska, NATO i duch 1939 roku

Enigmatyczna reakcja prezydenta Trumpa w social mediach w stylu „here we go!”  może otworzyć drzwi do dalszych prowokacji, a brak zdecydowanej reakcji ze strony USA – być sygnałem dla Rosji i innych przeciwników, że NATO nie jest tak zjednoczone, jak deklaruje. Może także spowodować osłabienie zdolności odstraszania i potencjalne rozłamy wewnątrz Sojuszu.

Czy drony przyniosą wojnę?

Co należy robić dalej? Nie należy wykonywać żadnych nerwowych ruchów. Błędem byłby zarówno brak zdecydowanych działań, jak i podjęcie kroków odwetowych o charakterze militarnym. To oznaczałoby wojnę. Pozostaje dyplomacja wsparta działaniami o charakterze informacyjno–psychologicznym. I w jednym, i w drugim musimy zacieśnić współpracę z naszymi sojusznikami.

Karol Nawrocki na wodach polityki międzynarodowej

Główny zysk Karola Nawrockiego z tej podróży ma charakter wewnątrzpolityczny. Wdarł się w obszar polityki zagranicznej ze skutecznością, która nie pozwoli rządowi ograniczyć jego aktywności na tym polu. Zajął pozycję dominującą w relacjach polsko-amerykańskich i wykracza poza ten zakres; np. trudno będzie pozbawić go udziału w kolejnych szczytach G-20.

Defilada

Z uwagą należałoby posłuchać Xi Jinpinga mówiącego: „Chińczycy zjednoczyli się, by pokonać wroga. Odrodzenia narodu chińskiego nie da się powstrzymać, a szlachetny cel pokojowego rozwoju ludzkiej cywilizacji musi zwyciężyć”. A Putin maszeruje obok Xi Jinpinga i przygląda się pokazowi militarnej siły Chińczyków. Zapewne z mieszanymi uczuciami.

Nawrocki w ofensywie

Jeśli ktoś miałby wątpliwości, z jakim prezydentem mamy teraz do czynienia, to niech już wie, że nie z malowanym. Minione trzy tygodnie życia pod jednym państwowym dachem z p. Nawrockim nauczyły nas, że będzie inaczej niż dotychczas. Mimo wakacji i pory urlopowej pracuje on w pocie czoła i w myśl przekonania, że powinien ogarniać i decydować o wszystkim.

„Robi to dla mnie…”, czyli o euroatlantyzmie

Kijów i Europa wiedzą dokładnie – i to będzie sukcesem waszyngtońskiego spotkania – że konieczne są gwarancje bezpieczeństwa dla Ukrainy.  Proces kształtowania się grupy państw gotowych rozważyć gwarancje w różnej formie, zakresie oraz charakterze, trwa od parunastu miesięcy. Pojawił się ponownie na wokandzie dnia tuż po zakończeniu rozmów w Waszyngtonie.

Wnioski po szczycie

Wygląda na to, że na stole coś leży. Być może jest to jednak takie coś, które nawet Trump uznał za zbyt ryzykowne – albo zbyt mało opłacalne – by podjąć się przełamania oporu Ukraińców i Europejczyków. Teoretycznie ma bowiem instrumenty, by każde rozwiązanie, jeśli by tylko chciał, wymusić. Krótko mówiąc, wciąż nie wiemy, co czeka nas za kolejnym zakrętem.

16.08.2025, 17:00

Jakim sposobem dobre może być aż tak złe? (czyli co naprawdę wydarzyło się na Alasce)

To on, przynajmniej w założeniach, miał być scenarzystą, reżyserem, głównym aktorem i jedynym krytykiem mającym prawo komentowania sukcesu tego koncertu, w którym sam miał grać pierwsze skrzypce. To nie była dyplomacja – to miał być występ solo z Putinem w drugim planie.  Wszystko szło dobrze aż do niespodziewanej zamiany wirtuozów pierwszych skrzypiec.

16.08.2025, 9:20

Koncert skrzypcowy na Alasce

Gdy świat z niepokojem obserwuje eskalację wojny w Ukrainie, kryzys w Gazie i coraz groźniejsze skutki zmian klimatycznych, za kilka godzin w miejscu, które samo w sobie jest symbolem zmieniającego się świata, rozpocznie się spotkanie, które – niezależnie od rezultatów – nieodwracalnie zmieni obecny porządek międzynarodowy.

Z dużej chmury mały deszcz

Jeśli raban podniesiono tylko dla propagandowego efektu, to źle dla całego programu i dla sprawności rządu. Nie na każdą pisowską bzdurę należy reagować nerwowo. Zatrzymano nie tylko decyzje, ale i środki, po prawdzie nie wiem jak, bo chyba poszczególnych przedsięwzięć jeszcze nie rozliczono. Co tu więc zatrzymywać i cofać, gdy niczego nie wypłacono?

Pierwsze 72 godziny prezydenta Nawrockiego

Wszystkie te projekty powinny zostać odrzucone w pierwszym czytaniu. Twarda polityka przytnie skrzydła Nawrockiemu. Koalicja 15 Października nie powinna się bać gniewu ludu. Jeśli będzie kluczyć, tłumaczyć się, negocjować, jeśli nawet uchwali te ustawy – poklasku drugiej strony nie zyska. Za to na pewno rozczaruje swoich wyborców. Musi więc mówić do nich.

Upadek taliba?

Czy dojdzie do zapoznania się Trybunału Stanu z listą deliktów i zaniechań Świrskiego, to inna sprawa. Jak to się przełoży na dalsze działania organu odpowiedzialności konstytucyjnej warto skrupulatnie obserwować. Jest to bowiem swoisty poligon doświadczalny dla kolejnych szykowanych przez koalicję wniosków. Niestety, jak na razie solidnie zaminowany.

Erozja prezydentury

Profesor Gebethner podzielił się kiedyś ze mną przewidywaniem, że Andrzej Duda będzie pierwszym polskim prezydentem usuniętym w procedurze impeachmentu. Tak się nie stało, choć powinno. Te dwie kadencje pokazały, że z punktu widzenia efektywności funkcjonowania państwa może to być stanowisko zbędne. Karol Nawrocki może udowodnić, że to urząd niebezpieczny.

Andrzej Duda w ostępach świata

Czy Andrzej Duda przejdzie do historii jak uniżenie, w postawie stojąc, podpisuje dokument przed rozpartym w fotelu Donaldem Trumpem, czy jako orędownik zaangażowania na rzecz walczącej Ukrainy? Ustępujący prezydent RP nie zapisał się ani jako autor inicjatyw międzynarodowych, ani jako ktoś, kto wniósł znaczącą wartość dodaną do polskiej polityki zagranicznej.

Nie pozwólmy na mowę nienawiści!

Inicjowane przez prawicowych polityków i środowiska stadionowe kampanie o rzekomych zagrożeniach dla społeczeństwa polskiego nadają główny ton polityce migracyjnej. Dotyczy to nie tylko osób z krajów afrykańskich, ale również ukraińskich uchodźców wojennych. Niestety, ta kampania rozpoczęta przez rząd PiS jest kontynuowana i trafia na podatny grunt społeczny.

Pląsy polityczne

Pojawia się pytanie o wartość tej postaci demokracji, w wyniku której przewagę nad Uznańskimi (to personifikacja zjawiska) zyskuje Bąkiewicz i kibice Legii. Stoi ono przede wszystkim przed rządzącą koalicją. Jeśli nie potrafiła zapewnić jakości rządzenia w wyniku procesu wyborczego, powinna przynajmniej powiedzieć, co dalej. Ma na to jeszcze ponad dwa lata.

Wojna za dwa lata?

Sytuacja międzynarodowa na świecie jest wystarczająco skomplikowana, a zagrożenia dla Polski zbyt realne, aby politycy i media mogli pozwolić sobie na nieodpowiedzialne słowa. Straszenie wojną za dwa lata jest taką nieodpowiedzialnością.

Długi język Szymona Hołowni

Jeszcze nie wybrzmiało zapewnienie Donalda Tuska, że od momentu rekonstrukcji rządu Koalicja 15 Października staje się zwarta i skonsolidowana, a już Hołownia zarzucił premierowi próbę przeprowadzenia „zamachu stanu”. Trudno powiedzieć, czy górę wzięła publicystyczna werwa, czy też przyszedł on do studia Polsatu już z zamiarem rzucenia tego oskarżenia.

Rząd zrekonstruowany. Ale czy Koalicja?

Zamiast serii roszad, spodziewałbym się precyzyjnego zidentyfikowania warunków, pod którymi wystarczająco duża grupa spośród 11,6 mln obywateli głosujących na Koalicję 15 Października (którzy w części odmówili poparcia 1 czerwca) byłaby skłonna ponownie jej zaufać. Radykalny obóz narodowo-populistyczny nie ma tak dużego rezerwuaru potencjalnych wyborców.

I po rekonstrukcji…

Zamiast 26 konstytucyjnych ministrów będzie 21. To chyba trochę lepiej niż oczekiwano. Trochę trzeba jeszcze zostawić na przyszłość. Po tych zmianach należy mieć nadzieję na zmniejszenie konfliktu między partiami koalicyjnymi, co wyraził Premier, ogłaszając zmiany. Ich charakter daje pewne podstawy do zmaterializowania nadziei na sprawne rządzenie.